Weekplanning periodisering: uitdagende wedstrijdschema’s
08 oktober 2020
Hoewel het bij amateurteams nog gebruikelijk is om op een vaste dag in de week wedstrijden te spelen, zien we bij profteams steeds meer variatie in de wedstrijdschema’s. Door het coronavirus en commerciële invloeden zien we dat wedstrijden niet alleen in het weekend (dus vrijdag-zo) worden gespeeld, maar over een bredere periode (dus vrijdag-di) worden gespreid. Dit kan ertoe leiden dat een team een wedstrijd op vrijdag speelt, terwijl de daaropvolgende wedstrijd de week erna op dinsdag wordt gespeeld (d.w.z. 10 dagen tussen de wedstrijden). Of als een team op dinsdag speelt, kan de volgende wedstrijd op de volgende vrijdag worden gepland (d.w.z. 2 dagen tussen de wedstrijden). De variatie in deze wedstrijdschema’s heeft belangrijke gevolgen voor de trainingsschema’s. Daarom bespreken we in deze blog de basisprincipes van een voetbalperiodiseringsprogramma en geven we voorbeelden van hoe je je trainingsbelasting over de week kunt verdelen, afhankelijk van het wedstrijdschema (variërend van 3-10 dagen tussen wedstrijden).
Supercompensatie principe
Er zijn 2 belangrijke principes waarmee rekening moet worden gehouden bij het creëren van een voetbalperiodiseringsprogramma: supercompensatie en variatie. Kort gezegd houdt supercompensatie in dat je het lichaam fysiek uitdaagt met als doel dat het lichaam herstelt boven het niveau van vóór de training (fitter worden). Een van de vereisten voor het optreden van supercompensatie is dat er 48/72 uur moet zitten tussen opeenvolgende fysieke stimuli. Als de fysieke prikkels (d.w.z. voorwaardelijke sessies en wedstrijden) dichter bij elkaar worden gepland, zal de vermoeidheid zich hoogstwaarschijnlijk ophopen, wat op de lange termijn tot prestatieverlies kan leiden. Als de conditionele sessies verder uit elkaar worden gepland, zal er hoogstwaarschijnlijk geen sprake zijn van supercompensatie: je behoudt de conditie van de spelers op peil in plaats van ze te verbeteren.
PRINCIPES VAN TRAININGSVARIATIE
Het variatieprincipe is gekoppeld aan supercompensatie. Zoals we hebben besproken, moet het lichaam kunnen herstellen naar een hoger niveau dan vóór de fysieke stimulus. Om dit herstel van het lichaam te bevorderen, wordt geadviseerd om gedurende de week afwisselend sessies met hogere en lagere belasting af te wisselen. Dit kan worden geïllustreerd als een wekelijks trainingsprogramma dat een golfachtig patroon volgt.
Om deze principes toe te passen in een wekelijks periodiseringsschema kan onderscheid worden gemaakt tussen drie soorten trainingen: herstelsessies, conditionele sessies en teamtactische sessies. Zoals het model van tactische periodisering al benadrukte: wanneer een voorwaardelijke sessie gepland is, betekent dit niet dat de enige focus ligt op de fysieke voorbereiding van de spelers. Het doel is eerder om oefeningen op te nemen die u helpen een team-tactisch plan op te stellen, terwijl u zich tegelijkertijd op enkele fysieke aspecten richt.
periodiseringsprogramma
In figuur 1 hebben we enkele voorbeelden gegeven van hoe je de belasting over verschillende soorten trainingsweken kunt verdelen. Opgemerkt moet worden dat deze schema’s niet volledig vastliggen en dat er enkele wijzigingen kunnen worden aangebracht (d.w.z. overeenkomstig de wensen van de coach of de specifieke situatie). De eerste twee dagen na de wedstrijd staan bijvoorbeeld in het teken van herstel. Meestal krijgen de spelers op een van die dagen een vrije dag. Het is echter aan de wens van de coach of hij/zij dit op MD+1 of MD+2 wil plannen.
Figuur 1: Verdeling van de belasting over de week voor verschillende soorten trainingsweken
Conditionele training plannen binnen jouw periodisering
Wat ook uit de voorbeelden blijkt, is dat de conditionele training gepland is op MD-3 of MD-4 (op één geval na, dat bespreken we later). Afhankelijk van de week is het wellicht beter om het op MD-3 (kortere weken) of MD-4 (langere weken) te plannen. Maar nogmaals, dit zijn slechts richtlijnen. Op basis van uw specifieke situatie (bijvoorbeeld extra vrije dagen) kunt u afwijken van deze ‘regel’ en een voorwaardelijke sessie MD-3 plannen in een lange week.
Zoals reeds vermeld is er één geval waarin de voorwaardelijke sessie niet gepland is op MD-3 of MD-4. Dit is de week met 4 dagen tussen de wedstrijden. In dit geval plan je een ‘onderbelasting conditionele sessie’: je streeft naar de intensiteit van een fysieke sessie, maar beperkt het volume. Hier is een voorbeeld van hoe je dit in de praktijk kunt toepassen: Als je normaal gesproken een 5v5-spel van 4 x 4 minuten zou willen spelen, zou je er nu voor kiezen om hetzelfde spelformaat te spelen (dus met dezelfde regels, veldafmetingen etc.) maar je beperkt het aantal herhalingen (dus 2 x 4 minuten).
Het laatste dat moet worden opgemerkt, is dat in de langste weken (d.w.z. 9 en 10 dagen tussen wedstrijden) een vriendschappelijke wedstrijd of een trainingswedstrijd kan worden gepland. Omdat je wilt dat je fysieke prikkel zo dicht mogelijk bij een echte wedstrijd komt, is er geen betere manier om dit te doen dan het plannen van een vriendschappelijke wedstrijd of een trainingswedstrijd (d.w.z. 9v9/11v11 mogelijk met een beperkt volume: bijvoorbeeld 70min )! De week na deze vriendschappelijke wedstrijd kan dan weer worden gezien als een trainingsweek van 5/6 dagen en de belastingverdeling zal dan ook dit patroon volgen.
Conclusie
Op professioneel niveau zien we steeds meer variatie in de wedstrijdschema’s. Dit daagt trainers en coaches uit om het optimale trainingsschema te ontwerpen. In deze blog hebben we 2 trainingsprincipes besproken waarmee rekening gehouden moet worden bij het ontwerpen van een trainingsschema: supercompensatie en variatie. Verder hebben we voorbeelden gegeven van hoe je de trainingsbelasting over elk type trainingsweek kunt verdelen. Door de principes van supercompensatie en variatie op deze voorbeelden toe te passen, kun je deze voorbeelden aanpassen zodat ze aansluiten bij jouw specifieke situatie!