Tactische periodisering: het geheim van iedere voetbaltrainer

10 september 2020 tactische periodisering

In eerdere blogs hebben we verschillende periodiseringsmodellen voor voetbalteams besproken. Het model van Raymond Verheijen was een van de besproken periodiseringsmodellen. Hoewel dit periodiseringsmodel gemakkelijk te begrijpen en te implementeren is, zijn er ook enkele nadelen. Een van deze nadelen is dat er slechts op één fysiek aspect tegelijk wordt gefocust (gedurende twee opeenvolgende weken). Omdat de totale cyclus uit 3 blokken bestaat, betekent dit dat elk fysiek aspect slechts één keer in de zes weken aan bod komt. Maar aangezien een topprestatie tijdens de wedstrijd een combinatie van verschillende fysieke aspecten vereist, kun je je afvragen of het focussen op slechts één fysiek aspect tijdens de week de meest optimale voorbereidingsmethode is. Daarom bespreken we in deze blog een periodiseringsmodel dat dit nadeel van het Raymond Verheijen-model ondervangt: tactische periodisering.

Wat is tactische periodisering?

Tactische periodisering is een periodiseringsmethode die is ontwikkeld door Vitor Frade en is geïmplementeerd door voetbalmanagers als Jose Mourinho en André Villas-Boas. Tactische periodisering zet vraagtekens bij de opvatting dat vier verschillende aspecten (technisch, tactisch, fysiek en psychologisch) van het spel even belangrijk zijn en dat ze afzonderlijk moeten worden getraind (Figuur 1).

Figuur 1: 4 verschillende aspecten bekijken die even belangrijk zijn

Tactische periodisering beschouwt het spel eerder als een natuurlijke chaos waarbij twee teams de uitkomst van het spel proberen te beïnvloeden vanwege bepaald vooraf bepaald gedrag tijdens verschillende situaties (dat wil zeggen de tactiek van het team). Omdat tactiek zo’n belangrijke rol speelt in de wedstrijd, geeft dit model prioriteit aan het trainen van tactische principes boven de andere aspecten. Maar dit model benadrukt ook dat, om de spelers optimaal voor te bereiden op een spel, oefeningen moeten lijken op de eisen van het spel. Dus hoewel tactieken de belangrijkste rol spelen bij het ontwerpen van een oefening, moeten oefeningen tegelijkertijd ook technische, fysieke en psychologische aspecten teweegbrengen (figuur 2).

Figuur 2: De 4 verschillende aspecten volgens tactische periodisering

Trainingsbelasting verdelen met tactische periodisering

Hoewel we meerdere aspecten van tactische periodisering kunnen bespreken, zullen we ons in deze blog vooral richten op de verdeling van de werklast over de week. Daarbij bespreken we per dag van de week de gewenste belading. In dit model worden de dagen van de week uitgedrukt ten opzichte van de wedstrijden (bijvoorbeeld MD+1, MD-4, enz.). In onderstaand voorbeeld bespreken we een normale week met een wedstrijd op zaterdag en de daaropvolgende wedstrijd ook op zaterdag.

MATCH DAY +1 & +2: Fysiek en mentaal herstellen

Net als andere periodiseringsmodellen benadrukt tactische periodisering het belang van herstel na de wedstrijd. Maar bij tactische periodisering wordt niet alleen het fysieke herstel na een wedstrijd gewaardeerd. Deze aanpak stelt dat spelers moeten kunnen decomprimeren, hun gedachten moeten ophelderen en zich mentaal moeten voorbereiden op een nieuwe trainingsweek. Daarom is er op de eerste dag na een wedstrijd geen training gepland en moeten de spelers genieten van een vrije dag. De tweede dag na de wedstrijd staat een actieve hersteldag gepland.

Tijdens deze sessie verrichten de spelers licht werk (zowel fysiek als mentaal), aangezien spelers nog aan het herstellen zijn van de laatste wedstrijd en ze klaar moeten zijn voor de volgende fysieke sessie in de loop van de week.

Matchday -4: focus op de volgende wedstrijd

Op de derde dag na de wedstrijd (of MD-4) vindt er een verschuiving van de focus plaats naar het voorbereiden van de spelers op de nieuwe wedstrijd. Op deze dag is er meer aandacht voor het fysieke aspect van kracht. Dit betekent dat de oefeningen van korte duur zijn met relatief lange rustperioden, ze worden gespeeld op kleine veldafmetingen en zich richten op tactische aspecten in kleinere groepen: individueel niveau, groepsniveau (spelers die dicht bij elkaar spelen; vleugelverdedigers en flankspelers) of op sectoraal niveau (bijvoorbeeld middenvelders). De tactische aspecten waar een coach zich op wil richten, moeten gerelateerd zijn aan het spelidee van de coach en mogen nog niet gericht zijn op de volgende tegenstander.

Match day -3 & Match day -2: hoge eisen

Op MD-3 is de complexiteit (chaos) van de oefeningen het hoogst en de belangrijkste fysieke component is uithoudingsvermogen. Dit betekent dat oefeningen van langere duur zijn met grote ruimtes en veel spelers (bijvoorbeeld 10v10). Op deze dag kan de coach ook een tactisch plan voor de volgende tegenstander introduceren. Op MD-2 ligt de fysieke focus op snelheid. Dit betekent dat oefeningen niet alleen gericht zijn op fysieke snelheid, maar ook op mentale snelheid. Daarom moeten oefeningen minder ruimte bevatten, om ervoor te zorgen dat spelers beperkte tijd hebben om na te denken voordat ze een beslissing nemen. Omdat er echter nog maar 48 uur zijn tot de volgende wedstrijd, is het belangrijk om de spelers niet te overbelasten. Daarom is de duur van de oefeningen kort en moeten er voldoende herstelperioden zijn. Als je op deze dag sprints wilt implementeren, moeten deze een rechte lijn zijn en niet met richtingsveranderingen.

Match day -1: details voor de wedstrijd

De laatste dag voor een wedstrijd concentreert zich op de laatste details voor de volgende wedstrijd en zorgt ervoor dat de spelers volledig hersteld zijn (fysiek en emotioneel). Een coach zal zich concentreren op een specifieke spelsituatie (bijvoorbeeld spelhervattingen), maar de duur van de pauzes moet kort zijn met een lange herstelperiode. De grootte van het veld is verkleind, om ervoor te zorgen dat de spelers snel moeten reageren en niet te veel afstand hoeven af ​​te leggen (wat de vermoeidheid verhoogt). Een overzicht van de hele week vindt u in Tabel 1.

Tabel 1: Overzicht van een weekschema met tactische periodisering

Wat duidelijk wordt uit het schema van deze week, is de wisselwerking tussen de technische, fysieke, psychologische en tactische aspecten. Deze aanpak benadrukt dat deze aspecten niet afzonderlijk in de praktijk mogen worden gebracht. In plaats daarvan zou oefening meerdere aspecten moeten omvatten om zo dicht mogelijk bij de eisen van het spel te komen. En zo zo specifiek mogelijk te trainen. Bovendien geeft deze aanpak ook prioriteit aan de verbinding tussen de fysieke en mentale toestand van de spelers. Wanneer een hersteldag gepland wordt, is dit niet alleen om fysieke redenen, maar mentale aspecten zijn minstens zo belangrijk.

Conclusie

Wedstrijden zijn chaotisch van aard en teams proberen met een tactisch plan de uitkomst van het spel te beïnvloeden. Omdat tactieken zo’n belangrijke rol spelen in de uitkomst van het spel, geeft tactische periodisering voorrang aan het tactische aspect boven het andere aspect van het spel (technisch, fysiek en psychologisch). Dit betekent dat oefeningen worden gekozen die aansluiten bij het tactische plan van de coach, maar dat ze ook de overige aspecten (technisch, fysiek en psychologisch) moeten bevatten om zo wedstrijdspecifiek mogelijk te trainen. Wanneer we de verdeling van de belasting over de week analyseren, zien we een golfvormig patroon voor mentale en fysieke aspecten, waarbij de hoogste werkbelasting midden in de week wordt gepland. Dit is in overeenstemming met andere modellen die we eerder hebben besproken.